روایت صدام ، هیتلر و زبان علی حاتمی

محمد نادری، بازیگر تئاتر و تلویزیون است و اخیرا او را علاوه بر تئاتر در تلویزیون هم پرکار می بینیم. گفت وگوی ما با او اما یکسره مربوط به تئاتر است؛ جایی که خاستگاه هنری محمد نادری محسوب می شود. او این شب ها با نمایش «طپانچه خانم» نوشته محمدامیر یاراحمدی و با کارگردانی شهاب الدین حسین پور روی صحنه است. مارال فرجاد، آرش فلاحت پیشه، ندا مقصودی، گیلدا حمیدی، بهزاد جاودان فرد، غزاله جزایری، جواد پورحیدری، مرضیه سهراب، سیما خزاعی و سعیده آغویی در این نمایش همبازی او هستند؛ نمایشی که موفق شده بود در سی وچهارمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر، تندیس های بهترین کارگردانی، بهترین بازیگری زن، و بهترین طراحی لباس را از آن خود کند و به عنوان نمایش برگزیده آن دوره از جشنواره شناخته شود، حالا برای دومین بار روی صحنه رفته است.

اغلب نمایش هایی که به دهه ها و قرن ها پیش بازمی گردند، سعی دارند زبان دیالوگ ها را به آن عصر نزدیک کنند. در «طپانچه خانم» به نظر می رسد در این باره شاهد افراط هستیم.
این بحث از گذشته حتی در سینما هم مطرح بوده است. زبان نمایش، مصنوع است و شاید نتوان مابه ازای تاریخی مشخصی را برای این زبان در نظر گرفت. جوان که بودم و مجله فیلم را می خواندم، برخی منتقدان درباره دیالوگ هایی که مرحوم علی حاتمی می نوشت هم همین بحث را داشتند که در زمان قاجار، آدم ها با این لحن صحبت نمی کردند. علی حاتمی پاسخ داد که زبانی را ساخته است و این زبان به دلیل گوش نوازی و وزن خاصی که در خود دارد، به گوش خوش می نشیند. همچنین از کلمات و واژه هایی استفاده می شود که امروز کمتر از آنها استفاده می شود. یکی از دلایلی که دوست داشتم در این نمایش بازی کنم، اتفاقا زبان آن بود.
این، کار شما را سخت نمی کرد؟
البته برای من چالشی بود که در این شکل از زبان بتوانم یک نقش را بازآفرینی کنم. طبیعتا سختی های خاص خود را دارد چون نقطه ای که باید در انتهای جمله بگذاریم، بعد از سه خط اتفاق می افتد. این که کجا نفس بگیرید و درعین حال حس را هم به کلمات منتقل کنید، کار دشواری است اما وقتی از ابتدا متوجه باشید که قرار است چه بگویید، این کار ساده تر می شود. این نوع زبان به این نیاز دارد که ابتدا خود بازیگر کلمات و مفهوم کلی را هضم کند و بداند می خواهد چه بگوید. وقتی خط قصه را بدانید و متوجه باشید در کجای جغرافیای این روایت قرار گرفته اید، متوجه می شوید که باید چه کار کنید و می فهمید با این دیالوگ چه کنش دراماتیکی صورت می گیرد.
به نظر شما در این ...

[ مشاهده متن کامل روایت صدام ، هیتلر و زبان علی حاتمی در روزنامه جام جم ]